Ogród japoński — jak urządzić? Rośliny do ogrodu japońskiego

Ogród japoński zyskuje w Polsce coraz większą popularność wśród miłośników harmonijnych przestrzeni. Ten unikalny styl ogrodowy, łączący filozofię zen z praktycznymi rozwiązaniami, pozwala stworzyć oazę spokoju nawet na niewielkiej powierzchni. W tym przewodniku dowiesz się, jak zaprojektować i założyć ogród japoński dostosowany do polskich warunków klimatycznych, jakie rośliny wybrać oraz ile kosztuje taka inwestycja.

Poznaj sekrety tworzenia autentycznych kompozycji z kamieni, żwiru i roślin, które będą cieszyć oko przez cały rok. Niezależnie od tego, czy dysponujesz małym tarasem czy dużą działką, znajdziesz tutaj praktyczne rozwiązania i inspiracje do stworzenia własnego kawałka Japonii.

Czym jest ogród japoński?

Ogród japoński to przestrzeń zaprojektowana zgodnie z tradycyjną japońską filozofią ogrodową, która kładzie nacisk na harmonię z naturą, asymetrię i symbolikę. Ten styl ogrodowy powstał w Japonii ponad tysiąc lat temu i łączy w sobie elementy buddyzmu zen, shintoizmu oraz taoizmu.

Główne cechy charakteryzujące ogród japoński to:

• Harmonia i równowaga – każdy element ma swoje miejsce i znaczenie
• Asymetria – unikanie sztucznych, geometrycznych układów
• Minimalizm – „mniej znaczy więcej”
• Symbolika – kamienie symbolizują góry, żwir reprezentuje wodę
• Kontemplacja – przestrzeń do medytacji i relaksu

Ogród japoński w Polsce zyskuje coraz większą popularność ze względu na swoją ponadczasową elegancję i możliwość stworzenia spokojnego zakątka do odpoczynku. Współczesne ogrody japońskie często łączą tradycyjne elementy z lokalnymi roślinami, tworząc unikalne kompozycje dostosowane do polskiego klimatu.

Rodzaje ogrodów japońskich

Istnieje kilka głównych typów ogrodu japońskiego, każdy z charakterystycznymi cechami i przeznaczeniem. Poznanie różnic między nimi pomoże wybrać najlepszy styl dla Twojej przestrzeni.

Tsukiyama – ogród krajobrazowy

Tsukiyama to najbardziej naturalny typ ogrodu japońskiego, naśladujący miniaturowe krajobrazy górskie. Charakteryzuje się:

• Sztucznymi wzgórzami i pagórkami
• Meandrującymi ścieżkami
• Mostkami nad strumieniami
• Bogatą roślinnością
• Oczkami wodnymi z karpiami koi

Ten styl idealnie sprawdza się na większych działkach, gdzie można stworzyć różnorodne poziomy i perspektywy.

Karesansui – ogród suchego krajobrazu

Karesansui, znany również jako ogród zen, to minimalistyczna forma ogrodu japońskiego. Jego główne elementy to:

• Grabiony żwir lub piasek reprezentujący wodę
• Strategicznie rozmieszczone kamienie symbolizujące wyspy
• Mech jako jedyna forma roślinności
• Proste, geometryczne linie
• Przestrzeń do medytacji

Ogród suchego krajobrazu wymaga najmniej miejsca i jest idealny dla małych przestrzeni miejskich.

Chaniwa – ogród przy domku herbacianym

Chaniwa to ogród zaprojektowany wokół ceremonii herbaty. Charakteryzuje się:

• Kamienną ścieżką prowadzącą do domku herbacianego
• Kamienną latarnią oświetlającą drogę
• Misą do mycia rąk (tsukubai)
• Bambusowym ogrodzeniem
• Subtelną roślinnością tworząącą intymną atmosferę

Kaiyu-shiki – ogród spacerowy

To typ ogrodu zaprojektowany do powolnego odkrywania podczas spaceru. Jego cechy to:

• Centralne jezioro lub staw
• Wyspy połączone mostkami
• Punkty widokowe z różnymi perspektywami
• Sezonowe rośliny zapewniające całoroczną atrakcyjność
• Herbaciane domki w strategicznych miejscach

Jak zaprojektować ogród japoński krok po kroku

Stworzenie autentycznego ogrodu japońskiego wymaga starannego planowania. Oto szczegółowy przewodnik:

Krok 1: Analiza terenu i planowanie

Zanim zaczniesz projektować ogród japoński, dokładnie przeanalizuj swoją przestrzeń:

• Zmierz dokładnie teren – narysuj plan w skali
• Sprawdź nasłonecznienie – zanotuj, które części są słoneczne, a które cieniste
• Zbadaj glebę – pH, przepuszczalność, rodzaj gleby
• Określ budżet – uwzględnij koszt roślin, materiałów i ewentualnych prac ziemnych
• Ustal styl – wybierz typ ogrodu japońskiego najbardziej pasujący do Twojej przestrzeni

Krok 2: Wybór elementów głównych

Każdy ogród japoński powinien mieć punkt centralny:

• Oczko wodne – naturalne lub sztuczne, z fontanną lub bez
• Grupa kamieni – nieparzystą liczbę różnej wielkości
• Drzewo akcentujące – np. klon palmowy, sosna lub wiśnia
• Altana lub pergola – miejsce do kontemplacji
• Kamienna latarnia – tradycyjny element oświetleniowy

Krok 3: Projektowanie ścieżek i stref

Ścieżki w ogrodzie japońskim mają ogromne znaczenie:

• Używaj naturalnych materiałów: kamień, żwir, kora
• Twórz krętę ścieżkę – unikaj prostych linii
• Zaplanuj miejsca na odpoczynek
• Różnicuj szerokość ścieżki
• Dodaj elementy zaskoczenia – mostki, przejścia pod pergolą

Krok 4: Dobór roślin

Rośliny w ogrodzie japońskim powinny być dobrane pod kątem:

• Sezonowej atrakcyjności – kwitnienie, kolorowe liście jesienią
• Formy i tekstury – kontrasty między różnymi kształtami
• Tempa wzrostu – rośliny powolno rosnące dla zachowania proporcji
• Odporności na warunki lokalnie – dostosowanie do polskiego klimatu

Krok 5: Realizacja projektu

Kolejność prac przy tworzeniu ogrodu japońskiego:

1. Prace ziemne – modelowanie terenu, wykopy pod oczko wodne
2. Instalacje – elektryka do oświetlenia, instalacja wodna
3. Elementy twarde – układanie ścieżek, ustawienie kamieni
4. Sadzenie roślin – od największych do najmniejszych
5. Wykończenie – żwir dekoracyjny, mulczowanie, ostatnie detale

Rośliny idealne do ogrodu japońskiego

Dobór roślin ma kluczowe znaczenie dla autentyczności ogrodu japońskiego. Oto szczegółowa lista roślin sprawdzonych w polskim klimacie:

Drzewa charakterystyczne dla ogrodu japońskiego

Klony palmowe (Acer palmatum)

• Odmiany: 'Atropurpureum’, 'Dissectum’, 'Bloodgood’
• Wysokość: 3-8 metrów
• Kolorowe liście jesienią od żółtych do czerwonych
• Wymagania: stanowisko półcieniste, gleba przepuszczalna
• Cena: 150-500 zł za sadzonkę

Sosny ozdobne

• Sosna czarna japońska (Pinus thunbergii) – charakterystyczny pokrój
• Sosna limba (Pinus cembra) – powolny wzrost, idealna do bonsai
• Sosna górska (Pinus mugo) – niska forma, idealna do małych ogrodów
• Wymagania: stanowisko słoneczne, gleba piaszczysta

Wiśnie ozdobne (Prunus)

• Wiśnia japońska (Prunus serrulata) – różowe kwiaty na wiosnę
• Wiśnia Sargenta (Prunus sargentii) – wczesne kwitnienie, jesienne przebarwienia
• Wysokość: 4-10 metrów
• Okres kwitnienia: kwiecień-maj

Krzewy do ogrodu japońskiego

Azalie i różaneczniki

• Azalia japońska (Azalea japonica) – bogate kwitnienie
• Różanecznik Yakushima (Rhododendron yakushimanum) – kompaktowy pokrój
• Kwitnienie: maj-czerwiec w odcieniach białego, różowego, czerwonego
• Wymagania: gleba kwaśna, stanowisko półcieniste

Bambusy

• Bambus złoty (Phyllostachys aurea) – zimoodporny do -20°C
• Fargesia robusta – nieinwazyjny gatunek
• Wysokość: 2-6 metrów
• Funkcja: naturalne ogrodzenie, element dźwiękowy

Hortensje

• Hortensja bukietowa (Hydrangea paniculata) – długie kwitnienie
• Hortensja ogrodowa (Hydrangea macrophylla) – duże kwiatostany
• Kwitnienie: lipiec-wrzesień
• Kolory: biały, różowy, niebieski, fioletowy

Rośliny okrywowe i paprocie

Hosty (Funkia)

• Hosta 'Royal Standard’ – duże, zielone liście
• Hosta 'Blue Angel’ – niebieskawe liście
• Hosta 'Fire and Ice’ – liście z białymi brzegami
• Wysokość: 20-100 cm
• Stanowisko: cień i półcień

Paprocie ogrodowe

• Paproć samcza (Dryopteris filix-mas) – wytrzymała na mróz
• Paproć żeńska (Athyrium filix-femina) – delikatne frondki
• Paproć królewska (Osmunda regalis) – jesienne przebarwienia
• Stanowisko: cień, wilgotna gleba

Trawy ozdobne

• Miskant chiński (Miscanthus sinensis) – wysokie, falujące źdźbła
• Kostrzewa sina (Festuca glauca) – niskie kępy o niebieskim odcieniu
• Imperata cylindryczna 'Red Baron’ – czerwone liście jesienią

Mała architektura i materiały

Elementy małej architektury nadają ogrodowi japońskiemu autentyczny charakter i funkcjonalność.

Kamienie i skały

Kamienie to serce każdego ogrodu japońskiego. Ich wybór i rozmieszczenie ma głębokie znaczenie symboliczne:

Typy kamieni:

• Kamień główny (shi) – największy, symbolizuje górę lub Buddę
• Kamienie pomocnicze – mniejsze, tworzące harmonijną kompozycję
• Kamienie ozdobne – o interesujących kształtach lub kolorach
• Kamienie funkcyjne – do budowy ścieżek, stopnic, krawężników

Zasady rozmieszczania kamieni:

• Używaj nieparzystej liczby kamieni (3, 5, 7)
• Największy kamień umieszczaj z tyłu kompozycji
• Unikaj symetrycznego układu
• Część kamienia zakop w ziemi dla naturalnego wyglądu
• Pozostaw między kamieniami przestrzeń do kontemplacji

Popularne rodzaje kamieni:

• Granit – wytrzymały, dostępny w różnych kolorach
• Piaskowiec – naturalny wygląd, łatwy w obróbce
• Kwarcyt – błyszcząca powierzchnia, elegancki wygląd
• Wapień – jasny odcień, dobrze komponuje się z roślinnością

Żwir i mulcze dekoracyjne

Żwir w ogrodzie japońskim pełni nie tylko funkcję estetyczną, ale także głębokie znaczenie symboliczne. Grabie wzory w żwirze reprezentują fale wodne, wir oceanu lub spokojną taflę jeziora. W ogrodach zen żwir symbolizuje przestrzeń, pustkę i nieskończoność – fundamentalne pojęcia filozofii buddyjskiej. Koncentryczne kręgi wokół kamieni naśladują fale rozchodzące się po wodzie, a proste linie symbolizują spokojny przepływ energii.

Rodzaje żwiru:

• Żwir granitowy – odcienie szare, bardzo trwały
• Żwir kwarcytowy – jasny, odbija światło
• Żwir bazaltowy – ciemny, kontrastuje z roślinnością
• Żwir rzeczny – okrągłe kamyki, naturalny wygląd

Zasady stosowania żwiru:

• Grubość warstwy: 3-5 cm
• Pod żwir włóż agrowłókninę
• Regularnie grabij żwir dla utrzymania wzorów
• Uzupełniaj ubytki co 2-3 lata

Mostki i przejścia

Mostki w ogrodzie japońskim to nie tylko elementy funkcjonalne, ale także dekoracyjne:

Typy mostków:

• Mostek łukowy – klasyczna forma, symbol łączenia przeciwieństw
• Mostek płaski – prosty, minimalistyczny design
• Mostek zygzakowaty – zgodnie z wierzeniami utrudnia złym duchom przejście
• Kładka z bambusa – naturalna, ekologiczna opcja

Materiały do mostków:

• Drewno egzotyczne (bangkirai, teak) – trwałe, odporne na warunki atmosferyczne
• Drewno sosnowe impregnowane – tańsza opcja, wymaga regularnej konserwacji
• Kamień naturalny – najtrwalszy, ale wymaga profesjonalnego montażu
• Bambus – autentyczny, ale mniej trwały w polskim klimacie

Latarnie i oświetlenie

Kamienna latarnia to charakterystyczny element ogrodu japońskiego:

Typy latarni:

• Kasuga-dōrō – wysoka latarnia na słupie
• Yukimi-dōrō – niska latarnia śnieżna z szerokim dachem
• Oribe-dōrō – latarnia na kamiennej podstawie
• Tachi-dōrō – wysoka latarnia ceremonialną

Moderniczne rozwiązania oświetleniowe:

• Lampy LED zasilane panelem słonecznym
• Oświetlenie punktowe podkreślające rośliny
• Światła wpuszczane w ścieżki
• Oświetlenie wodne do oczek wodnych

Pielęgnacja i sezonowe prace

Ogród japoński wymaga regularnej, ale przemyślanej pielęgnacji. Każdy sezon przynosi specyficzne zadania.

Prace wiosenne (marzec-maj)

Wiosna to okres intensywnych prac przygotowawczych:

Marzec:

• Usuń ochrony zimowe z roślin wrażliwych
• Przeprowadź pierwszy grabież żwiru po zimie
• Sprawdź stan instalacji wodnej w oczku
• Przytnij suche i uszkodzone pędy krzewów
• Zastosuj nawóz do roślin kwaśnolubnych (azalie, różaneczniki)

Kwiecień:

• Rozpocznij podlewanie roślin po okresie zimowym
• Dosiej nowe nasiona traw w miejscach przerzedzonych
• Przeprowadź pierwsze przycinanie bonsai
• Oczyść oczko wodne z liści i zanieczyszczeń
• Sprawdź pH gleby pod rośliny kwaśnolubne

Maj:

• Sadź nowe rośliny gdy minie ryzyko przymrozków
• Mulczuj rabaty korą sosną lub kompostem
• Rozpocznij regularny grabież wzorów w żwirze
• Uruchom fontannę lub kaskadę wodną
• Pierwsza aplikacja nawozu dla roślin liściastych

Prace letnie (czerwiec-sierpień)

Lato to okres utrzymania i dbałości o regularność:

Podlewanie:

• Podlewaj rano lub wieczorem, unikaj pełnego słońca
• Rośliny w pojemnikach podlewaj codziennie
• Utrzymuj stały poziom wody w oczku wodnym
• Stosuj system kropelkowy dla większej efektywności

Przycinanie i formowanie:

• Przycinaj azalie zaraz po przekwitnięciu
• Formuj bonsai przez cały sezon wegetacyjny
• Usuń przekwitłe kwiatostany hortensji
• Kontroluj rozrost bambusów – usuwaj niechciane odrosty

Pielęgnacja żwiru i ścieżek:

• przegrabiaj żwir co 2-3 tygodnie dla utrzymania wzorów
• Usuwaj chwasty wyrastające między kamieniami
• Uzupełniaj ubytki żwiru w miejscach intensywnego ruchu
• Przecierał kamienne elementy z glonów i mchu

Prace jesienne (wrzesień-listopad)

Jesień to okres przygotowań do zimy i ostatnich prac sezonowych:

Wrzesień:

• Sadź nowe iglaki – najlepszy okres na przesadzanie
• Podział hosty i innych roślin bylinowych
• Drugi nawóz dla iglaków (nawóz jesienny)
• Rozpocznij ograniczanie podlewania

Październik:

• Grabienie i kompostowanie opadłych liści
• Przycinanie pędów hortensji (pozostaw 2-3 pędy na pąk)
• Osłanianie roślin wrażliwych na mróz
• Ostatnie przycinanie traw ozdobnych

Listopad:

• Kompletna ochrona przed zimą roślin wrażliwych
• Opróżnienie instalacji wodnej przed zamarznięciem
• Ostateczne porządkowanie narzędzi ogrodniczych
• Planowanie zmian na przyszły rok

Prace zimowe (grudzień-luty)

Zima to okres planowania i prac konserwacyjnych:

• Planowanie nowych nasadzeń na przyszły rok
• Konserwacja narzędzi ogrodniczych
• Czytanie literatury ogrodniczej i inspirowanie się
• Kontrola stanu roślin pod osłonami
• Planowanie zmian w kompozycji ogrodu

Nawożenie roślin w ogrodzie japońskim

Rośliny w ogrodzie japońskim mają specyficzne wymagania pokarmowe:

Rośliny kwaśnolubne (azalie, różaneczniki, hosty):

• Nawóz kwaśny NPK 4-3-6 z mikroelementami
• Aplikacja: wczesna wiosna i połowa lata
• Dawka: zgodnie z zaleceniami producenta
• Mulczowanie korą sosnową dla zakwaszenia gleby

Iglaki (sosny, jałowce):

• Nawóz dla iglaków o powolnym działaniu
• Aplikacja: wczesna wiosna, ewentualnie jesień
• Skład: więcej potasu i fosforu, mniej azotu
• Mulczowanie korą lub żwirem

Bambusy:

• Nawóz uniwersalny z wysoką zawartością azotu
• Aplikacja: od marca do sierpnia co 4-6 tygodni
• Intensywne podlewanie – bambusy wymagają dużo wody
• Mulczowanie kompostem lub obornikiem

Inspiracje i przykłady w Polsce

W Polsce można znaleźć wiele pięknych przykładów ogrodów japońskich, które inspirują i pokazują możliwości adaptacji tego stylu do naszego klimatu.

Publiczne ogrody japońskie w Polsce

Ogród Japoński we Wrocławiu

• Lokalizacja: Park Szczytnicki, ul. Adama Mickiewicza
• Powierzchnia: 1,7 hektara
• Otwarty: 1913 rok, odnowiony w 1996
• Charakterystyka: reprezentuje styl tsukiyama z jeziorkiem, mostkami i altaną herbacianą
• Rośliny: ponad 300 gatunków, w tym rzadkie odmiany klonów japońskich
• Sezonowe atrakcje: kwitnienie wiśni w maju, jesienne przebarwienia w październiku

Ogród Japoński w Chorzowie

• Lokalizacja: Chorzów, Park Śląski
• Powierzchnia: 1,2 hektara
• Odnowiony: 2021 rok (rozbudowa z 6 do 12 tys. m²)
• Charakterystyka: nowoczesna interpretacja tradycyjnego ogrodu z elementami wodnymi
• Atrakcje: stawy koi, mostki, altany, bogata kolekcja roślin azjatyckich
• Sezonowe atrakcje: całoroczna dostępność, oświetlenie wieczorne

Prywatne realizacje – trendy i inspiracje

Małe ogrody miejskie:

• Wykorzystanie style karesansui na małych powierzchniach
• Rośliny w pojemnikach – klony, azalie, hosty
• Minimalistyczne kompozycje z kamieni i żwiru
• Oświetlenie LED podkreślające nocne piękno ogrodu

Ogrody na dachach i tarasach:

• Lekkie donice z kompozytów
• Bambusy jako naturalne osłony przeciwwietrzne
• Fontannki solarne dla efektu wodnego
• Sztucznie trawy jako alternatywa dla naturalnych

Ogrody przy domach jednorodzinnych:

• Integracja z krajobrazem polskim poprzez użycie lokalnych roślin
• Łączenie stylu japońskiego z nowoczesną architekturą
• Wykorzystanie naturalnych spadków terenu do tworzenia poziomów
• Strefy relaksu z japonskim meblami ogrodowymi

Koszty tworzenia ogrodu japońskiego w Polsce

Utworzenie ogrodu japońskiego wymaga znacznego nakładu finansowego, ale możliwe jest jego rozłożenie w czasie

Koszt całkowity ogrodu japońskiego:

• Podstawowy ogród (30m²): 15 000 – 25 000 zł
• Średni ogród (50m²): 25 000 – 45 000 zł
• Duży ogród (100m²): 45 000 – 80 000 zł
• Prestiżowy ogród (200m²): 80 000 – 150 000 zł

Popularne błędy przy tworzeniu ogrodu japońskiego

Unikaj tych częstych pomyłek:

• Przesadna symetria – ogród japoński opiera się na asymetrii
• Zbyt dużo elementów – minimalizm to klucz do sukcesu
• Niedobrane rośliny – używaj gatunków dostosowanych do polskiego klimatu
• Brak planu – zaplanuj ogród japoński na długie lata z myślą o wzroście roślin
• Ignorowanie symboliki – każdy element ma swoje znaczenie i miejsce

FAQ — najczęstsze pytania

Czy można stworzyć ogród japoński na małej powierzchni?

Tak, ogród japoński można stworzyć nawet na powierzchni kilkunastu metrów kwadratowych. Idealny jest styl karesansui (ogród suchego krajobrazu) który wymaga jedynie żwiru, kilku kamieni i minimalnej ilości roślin. Kluczem do sukcesu w małej przestrzeni jest skupienie się na jednym central elm elemencie i unikanie przeładowania kompozycji.

Jakie rośliny najlepiej sprawdzą się w polskim klimacie?

Do polskiego klimatu najlepiej dostosowane są: klony palmowe (szczególnie odmiany bardziej mrozoodporne), azalie i różaneczniki, sosny, jałowce, hosty, paprocie, bambusy zimoodporne (Fargesia robusta, Phyllostachys aurea), miskant chiński i kostrzewa sina. Unikaj roślin bardzo wrażliwych na mróz bez odpowiedniej ochrony zimowej.

Ile kosztuje utrzymanie ogrodu japońskiego rocznie?

Roczne koszty utrzymania ogrodu japońskiego (50m²) to około 500-1200 zł i obejmują:

• Nawozy specjalistyczne: 100-200 zł
• Wymiana żwiru/mulczy: 150-300 zł
• Nowe rośliny (uzupełnienia): 200-400 zł
• Paliwo do narzędzi/energia: 50-100 zł
• Środki ochrony roślin: 100-200 zł

Czy mogę stworzyć ogród japoński samodzielnie?

Tak, podstawowy ogród japoński można stworzyć samodzielnie, jeśli masz:

• Podstawową wiedzę ogrodniczą
• Czas na realizację (2-6 miesięcy)
• Budżet na materiały i rośliny
• Dostęp do narzędzi (lub możliwość wypożyczenia)

Zaleca się skonsultowanie projektu z architektem krajobrazu, szczególnie przy większych realizacjach.

Jak długo trwa stworzenie ogrodu japońskiego?

Czas realizacji zależy od wielkości i złożoności:

• Mały ogród (do 30m²): 2-6 tygodni
• Średni ogród (30-70m²): 1-3 miesiące
• Duży ogród (powyżej 70m²): 3-6 miesięcy

Najlepszy okres na rozpoczęcie prac to wczesna wiosna (marzec-kwiecień) lub jesień (wrzesień-październik).

Czy rośliny w ogrodzie japońskim wymagają specjalnej pielęgnacji?

Większość roślin do ogrodu japońskiego to gatunki o niewielkich wymaganiach pielęgnacyjnych. Kluczowe czynności to:

• Regularne podlewanie w pierwszych 2 latach po posadzeniu
• Mulczowanie gleby korą sosnową
• Przycinanie formujące (szczególnie azalie i bonsai)
• Nawożenie specjalistycznymi nawozami dla roślin kwaśnolubnych
• Ochrona przed zimą roślin wrażliwych na mróz

Jakie są najważniejsze zasady filozofii ogrodu japońskiego?

Ogród japoński opiera się na kilku fundamentalnych zasadach:

• Wabi-sabi – piękno w niedoskonałości i przemijalności
• Ma – wykorzystanie pustej przestrzeni jako elementu kompozycji
• Kanso – prostota i eliminacja zbędnych elementów
• Asymetria – unikanie sztucznej symetrii na rzecz naturalności
• Harmonia – równowaga między wszystkimi elementami ogrodu

Podsumowanie

Ogród japoński to wyjątkowa przestrzeń, która łączy estetykę z filozofią, tworząc miejsce kontemplacji i relaksu. Choć jego stworzenie wymaga przemyślanego planowania i znacznego nakładu finansowego, efekt końcowy wynagradza wszystkie wysiłki. Kluczem do sukcesu jest zrozumienie podstawowych zasad japońskiej estetyki ogrodowej i dostosowanie ich do lokalnych warunków klimatycznych.

Pamiętaj, że ogród japoński to inwestycja na lata. Przy odpowiedniej pielęgnacji będzie się rozwijał i pięknieć z każdym rokiem, przynosząc radość i spokój na długie lata. Rozpocznij od małych kroków – nawet niewielka kompozycja z kamieni, żwiru i pojedynczej rośliny może wprowadzić do Twojego ogrodu ducha japońskiej harmonii.

REDAKCJA POLECA

Oświetlenie roślin w ogrodzie

Ozdoby z kamienia do ogrodu – pomysły DIY

Więcej ogrodowych inspiracji znajdziesz na naszym Pintereście

Źródło zdjęć: CANVA