Gdy w ogrodzie nagle pojawiają się tajemnicze podkopane tunele, a młode warzywa i kwiaty zaczynają masowo zamierać bez wyraźnej przyczyny – winowajcą może być turkuć podjadek. Ten spory owad, przypominający nieco skrzyżowanie kreta z szarańczą, potrafi narobić szkód, zwłaszcza jeśli w ogrodzie zadomowi się na dobre. W tym poradniku dowiesz się, jak rozpoznać obecność turkucia, jakie są jego zwyczaje i – co najważniejsze – jak się go skutecznie pozbyć, nie szkodząc przy tym pożytecznym organizmom w glebie.
Spis treści
Czym jest turkuć podjadek i dlaczego jest problemem?
Turkuć podjadek (Gryllotalpa gryllotalpa) to duży owad (osiąga nawet 6 cm długości) prowadzący podziemny tryb życia. Charakteryzuje się masywnym, brązowym ciałem, przednimi nogami przystosowanymi do kopania oraz skrzydłami, które umożliwiają mu krótkie loty (choć rzadko z nich korzysta). W Polsce jest pod częściową ochroną, ale w ogrodach często traktowany jest jako szkodnik, ponieważ:
- Ryje tunele tuż pod powierzchnią gleby, uszkadzając korzenie roślin.
- Podgryza warzywa, bulwy i młode siewki, preferując marchew, ziemniaki, truskawki i cebulę.
- Przyciąga inne szkodniki – jego korytarze mogą stać się drogą dla nornic czy myszy.
Choć z punktu widzenia ekologii turkuć podjadek ma też swoje zalety (zjada m.in. pędraki i ślimaki), w uprawach warzywnych i ozdobnych jego obecność zwykle przynosi więcej strat niż pożytku.
Jak rozpoznać, że w ogrodzie jest turkuć podjadek?
Zanim przystąpisz do walki, upewnij się, że to rzeczywiście turkuć podjadek odpowiada za zniszczenia. Oto typowe oznaki jego obecności:
- Widoczne tunele tuż pod powierzchnią ziemi – płytkie, wijące się korytarze, które zapadają się pod lekkim naciskiem.
- Martwe rośliny bez wyraźnej przyczyny – zwłaszcza młode siewki, które nagle więdną, bo mają podgryzione korzenie.
- Dziury w bulwach i korzeniach – turkuć często wyjada wnętrze marchwi czy ziemniaków, pozostawiając charakterystyczne wgryzy.
- Odgłosy „cykania” nocą – samce wydają dźwięki podobne do świerszczy, aby wabić partnerki.
Jeśli zauważysz te symptomy, czas działać!
Naturalne metody zwalczania turkucia podjadka
1. Pułapki piwne – prosty sposób na odławianie
Turkuć podjadek lubi zapach piwa. Wykorzystaj to, tworząc pułapki:
- Wkop w ziemię słoik lub plastikowy kubek (brzegi powinny być równo z powierzchnią gleby).
- Nalej do połowy ciemnego piwa.
- Przykryj lekko deską, aby stworzyć zacienienie.
- Turkuć zwabiony zapachem wpadnie do naczynia i nie będzie mógł się wydostać.
Pułapki sprawdzaj co 2-3 dni i usuń złapane osobniki.
2. Wabik na olej rycynowy
Mieszanka oleju rycynowego z wodą (10 ml oleju na 1 litr wody) wlana do tuneli turkucia podjadka działa drażniąco i zmusza go do opuszczenia kryjówki. Możesz też podlewać nią glebę wokół grządek.
3. Głęboka uprawa gleby
Turkuć podjadek lubi miękką, pulchną ziemię. Jeśli przekopiesz ogród jesienią lub wczesną wiosną na głębokość 20-30 cm, zniszczysz jego gniazda i jaja.
4. Rośliny odstraszające
Niektóre gatunki działają na turkucia podjadka odstraszająco. Posadź wokół warzywnika:
- Czosnek
- Aksamitki
- Gorczycę
Ich zapach może zniechęcić owada do zakładania kolonii.
5. Mikrobiologiczna broń przeciwko turkuciom – preparat Turkuć Stoper Vegano
Jeśli szukasz skutecznego, a przy tym w pełni naturalnego sposobu na turkucia podjadka, warto zwrócić uwagę na innowacyjny preparat Turkuć Stoper marki Vegano. To mikrobiologiczna broń nowej generacji, która wykorzystuje siłę natury do walki ze szkodnikami, nie szkodząc przy tym roślinom ani pożytecznym organizmom glebowym.
Jak działa Turkuć Stoper?
Preparat zawiera specjalnie wyselekcjonowane pożyteczne nicienie gatunku Steinernema carpocapsae, które są naturalnymi wrogami wielu szkodników glebowych, w tym turkucia podjadka. Mechanizm działania jest zarówno fascynujący, jak i niezwykle skuteczny:
- Nicienie wnikają do organizmu owada przez naturalne otwory (odbyt, przetchlinki) lub aparat gębowy.
- Wydzielają toksyczne bakterie, które w ciągu 24-48 godzin prowadzą do śmierci szkodnika.
- Martwe ciało staje się inkubatorem dla nowych pokoleń nicieni, które kontynuują cykl zwalczania.
Dlaczego warto wybrać tę metodę?
✔ 100% naturalne składniki – bezpieczne dla ludzi, zwierząt i pożytecznych owadów (np. pszczół).
✔ Długotrwała ochrona – nicienie aktywne są przez kilka tygodni, eliminując kolejne pokolenia szkodników.
✔ Łatwa aplikacja – preparat rozpuszcza się w wodzie i podlewa bezpośrednio na glebę.
✔ Skuteczność potwierdzona badaniami – działa również na pędraki, opuchlaki i inne szkodniki korzeni.
Jak stosować Turkuć Stoper?
- Wybierz odpowiedni termin – najlepiej stosować wieczorem lub w pochmurny dzień (nicienie są wrażliwe na UV).
- Przygotuj roztwór – zgodnie z instrukcją na opakowaniu (zwykle 1 opakowanie na 10 m²).
- Podlej glebę obficie przed aplikacją – nicienie potrzebują wilgoci, aby się przemieszczać.
- Powtórz zabieg po 2 tygodniach dla utrwalenia efektu.
Uwaga: Preparat najlepiej działa w temperaturze 12-25°C. Unikaj stosowania podczas upałów lub przymrozków.
Jeśli turkuć podjadek niszczy twoje rośliny wypróbuj preparat Turkuć Stoper marki Vegano
Chemiczne metody zwalczania – czy warto?
W sklepach ogrodniczych dostępne są preparaty chemiczne przeciwko turkuciom podjadkom, np.:
- Prowado 120 FS (środek doglebowy)
- Bioczos BR (na bazie czosnku)
Uwaga! Stosuj je ostrożnie, zwłaszcza w uprawach ekologicznych. Mogą też zaszkodzić dżdżownicom i pożytecznym mikroorganizmom glebowym.
Czy turkuć podjadek jest pod ochroną?
W Polsce turkuć podjadek jest objęty częściową ochroną gatunkową. Oznacza to, że nie można go zabijać bez powodu, ale w przypadku szkód w uprawach dopuszczalne jest ograniczanie jego populacji metodami nieinwazyjnymi (np. odławianie).
Podsumowanie: Jak skutecznie pozbyć się turkucia podjadka?
- Zidentyfikuj problem – upewnij się, że to właśnie turkuć podjadek niszczy Twoje rośliny.
- Stosuj pułapki – piwne lub olej rycynowy to proste i ekologiczne rozwiązania.
- Zadbaj o glebę – głębokie przekopywanie i rośliny odstraszające zmniejszą ryzyko inwazji.
- Unikaj chemii, jeśli to możliwe – sięgaj po nią tylko w ostateczności.
Pamiętaj, że całkowite wytępienie turkucia podjadka jest trudne, ale regularne działania znacząco ograniczą jego szkodliwość.
REDAKCJA POLECA:
Biedronki na mszyce. Jak zaprosić biedronki do ogrodu?
Jak pozbyć się ślimaków z ogrodu? Sprawdź skuteczne metody!
Więcej ogrodowych pomysłów znajdziesz na naszym Pintereście⬇️
Źródło zdjęć: CANVA